Đó là biểu hiện tập trung nhất của đạo đức cách
mạng. Hơn thế nữa, Người là một trong những nhà tư tưởng, những lãnh tụ cách
mạng đã bàn nhiều nhất đến vấn đề đạo đức và đã để lại cho Đảng ta, dân tộc ta
một di sản vô giá. Đó là hệ thống quan điểm về một nền đạo đức mới, đạo đức
cách mạng, và bản thân Người là một tấm gương sáng ngời về thực hành đạo đức
cách mạng.
Và chính Bác Hồ cũng đã
nói với chúng ta: “Người đảng viên, người cán bộ tốt muốn trở nên người cách
mạng chân chính không có gì là khó cả. Điều đó hoàn toàn do lòng mình mà ra.
Lòng mình chỉ biết vì Đảng, vì Tổ quốc, vì đồng bào thì mình sẽ tiến đến chỗ
chí công vô tư. Mình đã chí công vô tư thì khuyết điểm sẽ ngày càng ít, mà
những tính tốt… ngày càng thêm”.
Tấm gương đạo đức Hồ Chí
Minh là tấm gương đạo đức của một vĩ nhân, nhưng đồng thời cũng là tấm gương
đạo đức của một con người chân chính, bình thường, ai cũng có thể học theo, làm
theo để trở thành một người lãnh đạo tốt, một cán bộ tốt, một đảng viên tốt,
một người công dân tốt. Cố thủ tướng Phạm Văn Đồng đã từng nói: "Hồ Chí
Minh cao mà không xa, mới mà không lạ, to lớn mà không làm ra vĩ đại, soi sáng
mà không choáng ngợp, mới gặp lần đầu mà như thân thuộc từ lâu". Vì vậy,
“Học Hồ Chủ tịch thực ra dễ lắm, vì những điều Hồ Chủ tịch dạy chúng ta đã có
sẵn trong tâm hồn, trong trí óc. Chúng ta hãy phản tỉnh lại thì thấy trong đáy
lòng, trong ký ức, câu Trung với Nước, Hiếu với Dân, đoàn kết phấn đấu, cần,
kiệm, liêm, chính chúng ta đã học từ thời cha ông. Chúng ta hãy hồi tỉnh lại,
chúng ta sẽ thấy hiểu Hồ Chủ tịch hơn nhiều và làm những điều Hồ Chủ tịch dạy
sẽ không còn khó nữa” (Phạm Văn Đồng - Hồ Chủ tịch, hình ảnh của dân tộc –
tháng 8/1948).
Việc học tập và làm theo
tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh cần phải xuất phát từ “chữ Tâm”. Điều đó trước
hết là xuất phát từ tấm lòng yêu kính Bác, một con người đã hy sinh cả cuộc đời
mình cho đất nước, cho nhân dân, cho chính chúng ta. Mặc khác, mục đích của
việc học tập và làm theo tư tưởng và tấm gương đạo đức của Bác còn vì mục đích
là để “làm người”, để “xứng đáng là người lãnh đạo, là người đày tớ thật trung
thành của nhân dân”, toàn tâm, toàn ý “phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân”.
“Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” là một cuộc vận động lớn
vừa có ý nghĩa lâu dài trong đời sống văn hoá của dân tộc, vừa có ý nghĩa thiết
thực đáp ứng yêu cầu cấp bách hiện nay là phải chặn đứng và xoá bỏ sự suy thoái
về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong xã hội, trước hết trong không ít
cán bộ, đảng viên. Thực chất cuộc vận động là tiếp tục tự đổi mới, tự chỉnh
đốn, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, như căn dặn của Chủ
tịch Hồ Chí Minh trong Di chúc: “Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải
xứng đáng là người lãnh đạo, là người đày tớ thật trung thành của nhân dân”.
Vì vậy, học tập và
rèn luyện theo gương Bác không phải chỉ ở những thử thách lớn lao, những công
việc trọng đại sống còn… (mặc dù đây là nội dung chủ chốt nhất) mà còn ngay
trong những hoạt động, sinh hoạt nhỏ nhặt đời thường nhất như Bác thường dạy
chúng ta: “Muốn đi xa, trước hết phải đặt chân từ trong nhà”. Chính vì vậy, học
tập và làm theo tấm gương đạo đức của Người, mỗi chúng ta dù ở chức danh, địa
vị nào xin hãy chớ vội nghĩ đến những gì to tát, cao xa mà trước hết hãy bắt
đầu ngay từ những gì nhỏ bé nhất, đời thường nhất, như những câu chuyện nhỏ về
việc tuân thủ kỷ luật của Bác.
Sinh thời, Bác Hồ rất quan
tâm đến việc tăng cường quản lý, giữ nghiêm kỷ luật, ghép mình vào tổ chức đối
với cán bộ đảng viên. Người kết luận: “Tất cả cán bộ, đảng viên phải giữ tính
kỷ luật, tính tổ chức. Nhớ rằng không có việc gì làm ngoài tổ chức, ngoài kỷ
luật mà thành công”. Người cũng rất kiên quyết với những cán bộ, đảng viên mắc
bệnh kiêu ngạo, công thần, tự cao, tự đại mà không sửa chữa. Nếu không tăng
cường giáo dục và kỷ luật, không đấu tranh chống tư tưởng tự do vô tổ chức, vô
kỷ luật thì một số cán bộ, đảng viên dần dần sẽ “mất cả tư cách và đạo đức
người cách mạng, sa vào tham ô, hủ bại, tự cho mình có đặc quyền, đặc lợi và
biến thành người có tội với Đảng, với Chính phủ, với nhân dân”.
Câu chuyện thứ nhất, trong
quyển “Bác Hồ với chiến sĩ”- tập 1 (Nhà xuất bản Quân đội nhân dân), tác giả
Nguyễn Dung đã kể: Đầu năm 1946, cả nước ta tiến hành cuộc Tổng tuyển cử bầu
Quốc hội đầu tiên. Gần đến ngày bầu cử, tại Hà Nội là nơi Bác Hồ ra ứng cử có
118 vị Chủ tịch Uỷ ban nhân dân và đại biểu các giới hàng xã, đã công bố một
bản đề nghị: “Yêu cầu Cụ Hồ Chí Minh không phải ứng cử trong cuộc Tổng tuyển cử
sắp tới. Chúng tôi suy tôn và ủng hộ vĩnh viễn Cụ Hồ Chí Minh làm Chủ tịch của
Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà”. Từ nhiều nơi trong cả nước đồng bào viết
thư đề nghị Bác không cần ra ứng cử ở một tỉnh nào, nhân dân cả nước đồng thanh
nhất trí cử Bác vào Quốc hội. Trước tình cảm tin yêu đó của nhân dân, Bác viết
một bức thư ngắn cảm tạ đồng bào và đề nghị đồng bào để Bác thực hiện quyền
công dân của mình: “Tôi là công dân của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà nên tôi
không thể vượt khỏi thể lệ của Tổng tuyển cử đã định, tôi đã ra ứng cử ở Hà Nội
nên tôi không thể ra ứng cử ở nơi nào nữa. Xin cảm tạ đồng bào đã có lòng yêu
tôi và yêu cầu toàn thể đồng bào hãy làm tròn nhiệm vụ người công dân trong
cuộc Tổng tuyển cử sắp tới”.
Câu chuyện thứ hai được
tác giả Phan Văn Xoăn, Hoàng Hậu Kháng và Hoàng Nam đã kể lại trong quyển “Những
năm tháng bên Bác” (do Nhà Xuất bản Công an nhân dân xuất bản năm 1995): Sau
ngày hoà bình lập lại, có lần Bác đi thăm một ngôi chùa cổ. Hôm ấy là ngày lễ,
các vị sư, khách nước ngoài và nhân dân đi lễ rất đông. Bác vừa vào chùa vị sư
cả liền ra đón Bác và khẩn khoản xin Người đừng cởi dép nhưng Bác không đồng ý.
Đến thềm chùa Bác dừng lại để dép ở ngoài như mọi người xong mới bước vào và
giữ đúng mọi nghi thức như người dân đến lễ. Trên đường từ chùa về, khi vào đến
thành phố xe Bác đến một ngã tư thì vừa lúc đèn đỏ bật. Sợ phố đông xe dừng
lâu, đồng chí bảo vệ định chạy lại đề nghị đồng chí công an bật đèn xanh để Bác
đi. Bác hiểu ý ngăn lại: “Các chú không được làm thế phải tôn trọng và gương
mẫu chấp hành luật lệ giao thông, không được bắt luật pháp dành quyền ưu tiên
riêng cho mình”.
Qua những việc làm hết sức
đơn giản, đời thường ấy, Bác dạy chúng ta một bài học sâu sắc về cách sống,
cách làm người giữa xã hội với nhiều mối quan hệ rất đa dạng và nhất là bài học
về sự gương mẫu chấp hành qui tắc, luật lệ chung với “chữ Tâm” của mình.
Nói xuất phát từ “chữ Tâm”
khi học tập và làm theo Bác còn bởi vì tu dưỡng và rèn luyện đạo đức cách mạng
luôn phải đối đầu với “kẻ địch nguy hiểm’ của đạo đức cách mạng là chủ nghĩa cá
nhân. Theo Bác, vì chủ nghĩa cá nhân mà nhiều người mắc bệnh tự phụ, tự cao tự
đại... cho mình đã là người tốt rồi, tài giỏi hơn người rồi, tự cho mình là “cách
mạng già”, “cách mạng cũ”, hoặc “biết mình có khuyết điểm nhưng không chịu
sửa”, hoặc chỉ chú trọng về hình thức, nặng về phong trào thuần túy… thì khó có
thể học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh có hiệu quả. Hãy xuất
phát từ “chữ Tâm” để thật sự khiêm tốn đánh giá lại mình, lắng nghe lời phê
bình chân thành của đồng chí, đồng nghiệp, bạn bè, của nhân dân…để “sửa mình”
và ghép mình vào tổ chức, tuân thủ kỷ luật triệt để “hoàn thiện mình”…, đó là
một cách học tập “có chất lượng” bài học đạo đức Hồ Chí Minh.
Tư tưởng “phụng công
thủ pháp” là nguyên tắc hoạt động mà người cán bộ, công chức, viên chức nhà
nước phải ghi nhớ và thực hành triệt để, góp phần vào việc giữ vững “kỷ cương”
của đơn vị…; không nên quá coi trọng “cái tôi” mà nhiều lúc sống theo suy nghĩ
chủ quan, vi phạm các nguyên tắc chung của xã hội, của tổ chức và cần nghiêm
túc khắc phục, sửa chữa, xứng đáng hơn nữa với tấm gương của Bác từ những việc
làm thiết thực hàng ngày như Bác từng dừng lại vài chục giây trước đèn giao thông
hay tự giác cởi dép khi vào chùa… Nếu xuất phát từ chữ “Tâm” thì việc tuân thủ
một cách nghiêm túc “luật lệ”, kỷ luật, kỷ cương sẽ trở thành một thói quen
bình dị, tự nhiên, không khiên cưỡng… từ những hành động “nhỏ” như đeo “thẻ
viên chức”, “thẻ học viên”, “đội mũ bảo hiểm khi đi xe máy” hoặc “vào cổng
xuống xe” khi đến cơ quan theo qui định...; đến việc chấp hành nghị quyết của
tổ chức, chỉ thị, kết luận của lãnh đạo… Từ đó, việc học tập và làm theo
tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh cũng sẽ trở thành một việc tự giác và thiết thực
nhất, đáp ứng yêu cầu vừa cơ bản, vừa cấp bách của Đảng ta, Nhà nước ta trong
công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc nói chung cũng như từng bước xây dựng và
nâng cao “trình độ văn hóa” cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức nói riêng./.