​Ngày 03/4/2024, UBND tỉnh Đồng Nai đã báo cáo các nội dung theo đề cương đính kèm Văn bản số 790/BXD-TTr ngày 27/02/2024 của Bộ Xây dựng. Theo đó các nội dung chính của báo cáo như sau:

Sau khi Nghị định số 16/2022/NĐ-CP được ban hành, UBND tỉnh Đồng Nai đã có văn bản chỉ đạo, triển khai tới các sở, ngành, cơ quan đơn vị liên quan; đồng thời chỉ đạo Sở Xây dựng triển khai tới toàn thể các cơ quan, đơn vị, tổ chức, các nhân trên địa bàn tỉnh. Sở Xây dựng Đồng Nai đã thực hiện triển khai, hướng dẫn đến các cơ quan, tổ chức, cá nhân bằng văn bản và đăng tải bài viết trên cổng thông tin điện tử của Sở. Bên cạnh việc triển khai bằng các văn bản; Ngày 13/9/2022, UBND tỉnh Đồng Nai có Văn bản 9533/UBND-KTN thống nhất chủ trương tổ chức Hội nghị triển khai Nghị định số 16/2022/NĐ-CP. Ngày 30/9/2022, Sở Xây dựng đã phối hợp với Phân viện cán bộ quản lý xây dựng và đô thị miền Nam - Bộ Xây dựng tổ chức thành công Hội nghị triển khai Nghị định số 16/2022/NĐ-CP với thành phần tham dự 210 đối tượng là cán bộ, công chức phụ trách lĩnh vực xây dựng. Theo đó, hội nghị đã triển khai, hướng dẫn, giải đáp khó khăn, vướng mắc trong công tác quản lý, xử lý vi phạm về xây dựng cho toàn bộ cán bộ, công chức tham gia hội nghị. Hàng năm, Sở Xây dựng Đồng Nai, UBND các huyện, thành phố Long Khánh và thành phố Biên Hòa đã xây dựng kế hoạch triển khai, tuyên truyền pháp luật về xử lý vi phạm hành chính qua đó tuyên truyền, phổ biến một số nội dung vi phạm quy định tại Nghị định số 16/2022/NĐ-CP xảy ra phổ biến trên địa bàn để nâng cao ý thức chấp hành của các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động về xây dựng trên địa bàn tỉnh.

Qua tổng kết, đánh giá, chế tài xử phạt nêu trong Nghị định số 16/2022/NĐ-CP: cơ bản đầy đủ các chế tài xử phạt những chủ thể tham gia hoạt động xây dựng nếu vi phạm. Hành vi vi phạm đều được nhận diện rõ tại các Điều, khoản trong Nghị định để áp với mức phạt tương xứng và nhiều biện pháp buộc khắc phục hậu quả mang tính răn đe, chống tái phạm trong lĩnh vực xây dựng. Tuy nhiên, đã có những vướng mắc, bất cập trong quá trình thực hiện xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi vi phạm trong Nghị định số 16/2022/NĐ-CP, UBND tỉnh Đồng Nai đề xuất, kiến nghị Bộ Xây dựng kiến nghị Chính phủ sửa đổi một số nội dung của Nghị định như sau:

Một là, về hành vi vi phạm:

Đối với khoản 2 Điều 3 của Nghị định: Kiến nghị Bộ Xây dựng hướng dẫn cụ thể việc xác định và xử phạt vi phạm hành chính đối với dự án đầu tư xây dựng công trình bao gồm nhiều công trình, hạng mục công trình (ví dụ: dự án gồm công trình, hạng mục công trình: Đường giao thông; trạm xử lý nước thải; 03 trạm biến áp; hệ thống cấp nước, thoát nước thì xử phạt theo mỗi công trình, hạng mục công trình vi phạm hay xử phạt chung đối với dự án. Hoặc trường hợp hạng mục công trình vi phạm là các block nhà ở liên kế tại dự án phát triển nhà ở thì xử phạt theo mỗi block nhà ở liên kế; mỗi căn nhà ở liên kế hay xử phạt chung hạng mục nhà ở liên kế).

 Kiến nghị Bộ Xây dựng hướng dẫn cụ thể việc xác định vi phạm quy định tại điểm a khoản 3, điểm đ khoản 4 Điều 58 của Nghị định đối với các trường hợp chủ đầu tư dự án thực hiện giao dịch với khách bằng các hợp đồng: Hợp đồng hợp tác đầu tư, hợp đồng nguyên tắc mua bán (có chứa đựng nội dụng như hợp đồng mua bán nhà ở, đất nền, góp vốn); hợp đồng đặt cọc giữ chỗ, tư vấn giữ chỗ, hứa mua - hứa bán, đăng ký giữ chỗ…. Quy định cụ thể trường hợp nào thì xử lý theo pháp luật về dân sự (các loại hợp đồng không theo quy định về Luật Kinh doanh bất động sản, Nhà ở).

Kiến nghị sửa đổi bỏ cụm từ “lấn chiếm diện tích" tại khoản 10 Điều 16 của Nghị định để đảm bảo một hành vi vi phạm hành chính chỉ bị xử phạt một lần (đã quy định hành vi lấn, chiếm đất tại Điều 14 Nghị định số 91/2019/NĐ-CP ngày 19/11/2019 quy định xử lý vi phạm trong lĩnh vực đất đai).

Hai là, về hình thức phạt bổ sung: Kiến nghị bổ sung biện pháp ngăn chặn (tạm giữ tang vật, phương tiện thực hiện vi phạm hành chính) đối với hành vi vi phạm quy định tại khoản 6, 7 Điều 16 của Nghị định.

Ba là, về biện pháp khắc phục hậu quả:

Kiến nghị bổ sung quy định các biện pháp khắc phục hậu quả đối với các hành vi chưa được quy định tại Nghị định.

Kiến nghị bổ sung, quy định hướng dẫn thực hiện cưỡng chế buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả đối với một số biện pháp khắc phục hậu quả quy định tại điểm a, b Điều 12; điểm a, d, o, p  khoản 6 Điều 58.

Kiến nghị sửa đổi, bổ sung biện pháp xử lý, khắc phục hậu quả đối với các trường hợp đã được bàn giao nhà tại điểm o khoản 6 Điều 58 của Nghị định.

Bốn là, việc áp dụng Điều 81 về trình tự thực hiện quy định tại khoản 6 Điều 16 Nghị định số 16/2022/NĐ-CP:

 Kiến nghị sửa đổi, bổ sung biện pháp khắc phục hậu quả đối với đối trường hợp không đủ điều kiện cấp phép xây dựng hoặc điều chỉnh giấy phép xây dựng hoặc điều chỉnh thiết kế xây dựng mà đang thi công.

Tại khoản 1 Điều 81 đề nghị bổ sung đối với“công trình khác". Hiện tại chỉ quy định 90 ngày đối với dự án đầu tư xây dựng, 30 ngày đối với nhà ở riêng lẻ.

Kiến nghị sửa đổi, bổ sung quy định về thời gian thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả theo quy định tại Điều 81 Nghị định số 16/2022/NĐ-CP theo hướng giao người có thẩm quyền xử phạt căn cứ tính chất công trình, dự án vi phạm và các hồ sơ liên quan quyết định thời gian thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả phù hợp.

Kiến nghị sửa đổi, bổ sung quy định về trình tự, thủ tục tổ chức thực hiện cưỡng chế phá dỡ công trình xây dựng vi phạm trong trường hợp cơ quan có thẩm quyền phải tổ chức thực hiện cưỡng chế.

Năm là, về các nội dung chuyển tiếp quy định tại Điều 84 Nghị định:

Kiến nghị sửa đổi, bổ sung quy định theo hướng: Sau khi tổ chức, cá nhân vi phạm thực hiện nghĩa vụ nộp phạt, kiểm định chất lượng công trình thì cơ quan có thẩm quyền quản lý về xây dựng có văn bản xác nhận về quy hoạch - kiến trúc, chất lượng an toàn đối với công trình vi phạm. Sau đó được liên hệ cơ quan có thẩm quyền xem xét, cấp giấy chứng nhận sở hữu nhà ở, công trình xây dựng theo quy định.

Kiến nghị sửa đổi, bổ sung quy định trình tự thủ tục xử lý đối với các công trình xây dựng hoàn thành thời điểm từ ngày 04/01/2008 trở về trước.

Sáu là, một số kiến nghị khác:

 Kiến nghị xem xét, bổ sung quy định cơ quan có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính có thể xem xét gia hạn thời hạn khắc phục hậu quả (do các yếu tố khách quan, bất khả kháng,…mà chủ đầu tư không thể thực hiện được các thủ tục liên quan để kịp thời khắc phục hậu quả).

Kiến nghị sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 3 của Nghị định nhằm giải thích cụ thể hơn về cách xác định công trình, hạng mục công trình thuộc dự án để làm căn cứ xử lý vi phạm hành chính đúng, đủ hành vi không bỏ sót công trình vi phạm.

(Đính kèm nội dung văn bản số 1117/SXD-TTr ngày 27/3/2024 của Sở Xây dựng 1117_VB 25.4.24_2024.pdf ; Báo cáo số 110/BC-UBND ngày 03/4/2024 của UBND tỉnh Đồng Nai. 22024bc110-ubt03042024.pdf)