Nhằm nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, đồng thời xây dựng môi trường làm việc minh bạch, chuyên nghiệp, Sở Xây dựng tỉnh Đồng Nai vừa ban hành Nội quy Tiếp công dân kèm theo Quyết định số 96/QĐ-SoXD. Quyết định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày ký. Đây là bước đi quan trọng, thể hiện sự quyết tâm của Sở Xây dựng trong việc chấn chỉnh, tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính và nâng cao chất lượng phục vụ nhân dân.
Việc ban hành Nội quy này được căn cứ trên nhiều văn bản pháp luật quan trọng như Luật Khiếu nại, Luật Tiếp công dân, Luật Tố cáo, cùng các Nghị định và Thông tư hướng dẫn thi hành của Chính phủ và Thanh tra Chính phủ, cũng như Quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Sở Xây dựng tỉnh Đồng Nai. Điều này khẳng định tính pháp lý vững chắc và sự tuân thủ hệ thống quy định của Nhà nước đối với hoạt động tiếp công dân – một nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên trong quản lý hành chính.
Trách nhiệm và phạm vi tiếp công dân
Theo Nội quy mới, Sở Xây dựng tỉnh Đồng Nai có trách nhiệm thực hiện nhiệm vụ tiếp công dân đến khiếu nại, tố cáo và kiến nghị, phản ánh các vấn đề liên quan đến chính sách, pháp luật thuộc trách nhiệm, thẩm quyền của Sở Xây dựng. Đây là sự khẳng định rõ ràng về vai trò và phạm vi giải quyết của Sở, giúp công dân xác định đúng cơ quan có thẩm quyền để trình bày nguyện vọng.
Thời gian tiếp công dân được quy định cụ thể, tạo thuận lợi tối đa cho công dân đến làm việc. Hoạt động tiếp công dân diễn ra hàng ngày từ thứ Hai đến thứ Sáu, với khung giờ cố định: Sáng từ 7 giờ 30 đến 11 giờ 30 và Chiều từ 13 giờ 30 đến 16 giờ 30. Việc công bố công khai và tuân thủ nghiêm ngặt thời gian này giúp công dân chủ động sắp xếp lịch trình, tránh mất thời gian chờ đợi không cần thiết.
Quyền và nghĩa vụ của công dân: nâng cao ý thức và trách nhiệm
Nội quy mới dành một phần quan trọng quy định chi tiết về quyền và nghĩa vụ của công dân khi đến Trụ sở Sở Xây dựng. Điều này không chỉ nhằm bảo vệ quyền lợi của công dân mà còn định hình văn hóa tiếp công dân dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau và tuân thủ pháp luật.
Trước hết, công dân có nghĩa vụ xuất trình giấy tờ tùy thân (Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân hoặc giấy tờ hợp pháp khác), giấy ủy quyền (nếu có), hoặc giấy chứng minh đại diện cho cơ quan, tổ chức. Yêu cầu này là cần thiết để xác minh danh tính người đến làm việc, đảm bảo tính chính đáng của nội dung trình bày.
Thái độ của công dân cũng được đề cao. Nội quy yêu cầu công dân có thái độ đúng mực, tôn trọng, tuân thủ sự hướng dẫn của cán bộ tiếp công dân và nhân viên bảo vệ. Sự hợp tác này góp phần tạo nên một không gian tiếp công dân văn minh, trật tự. Công dân cần trình bày trung thực sự việc, nói rõ yêu cầu, cung cấp thông tin, tài liệu liên quan. Tính trung thực trong quá trình trình bày là yếu tố then chốt giúp cơ quan chức năng nắm bắt đúng bản chất vụ việc và có hướng giải quyết phù hợp, kịp thời. Sau khi nội dung trình bày được cán bộ tiếp công dân ghi chép lại, công dân có nghĩa vụ ký tên hoặc điểm chỉ xác nhận và chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung trình bày của mình. Quy định này ràng buộc trách nhiệm của công dân đối với thông tin mình cung cấp.
Đối với trường hợp nhiều người cùng khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh về một nội dung, Nội quy quy định việc cử người đại diện. Nếu có từ 05 người trở lên, cần cử một hoặc hai người đại diện. Nếu có trên 10 người, có thể cử thêm nhưng không quá năm người để trình bày nội dung. Quy định này nhằm tổ chức việc tiếp đón một cách khoa học, lắng nghe đầy đủ nội dung của nhóm đông người mà vẫn đảm bảo trật tự và hiệu quả.
Nội quy cũng nghiêm cấm các hành vi gây rối, phá hoại an ninh, trật tự tại Phòng Tiếp công dân. Đặc biệt, công dân không được lợi dụng quyền khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh để xuyên tạc, vu khống, kích động gây mất trật tự, hoặc có hành động xâm hại, xúc phạm, cản trở cán bộ tiếp công dân làm nhiệm vụ và các hoạt động của cơ quan. Các vật dễ gây cháy nổ, vũ khí, băng rôn, khẩu hiệu cũng bị cấm mang vào trụ sở. Những quy định này nhằm bảo vệ sự an toàn, tôn nghiêm của trụ sở cơ quan nhà nước và bảo vệ cán bộ làm nhiệm vụ.
Công dân cũng có nghĩa vụ giữ gìn vệ sinh, trật tự, đảm bảo mỹ quan và không được tự ý di chuyển hoặc làm hư hỏng tài sản của Phòng Tiếp công dân. Đây là những hành vi ứng xử văn minh nơi công cộng. Cuối cùng, công dân phải ra khỏi Phòng Tiếp công dân khi hết giờ làm việc, không được lưu lại dưới bất kỳ hình thức nào. Việc này đảm bảo an ninh và quy trình làm việc của cơ quan.
Trách nhiệm của cán bộ tiếp công dân: chuyên nghiệp, tận tâm và đúng pháp luật
Nội quy mới đặc biệt nhấn mạnh vai trò và trách nhiệm của đội ngũ cán bộ làm công tác tiếp công dân. Họ là bộ mặt của cơ quan khi tiếp xúc trực tiếp với nhân dân, do đó sự chuyên nghiệp và tuân thủ quy định là tối quan trọng.
Khi làm nhiệm vụ, cán bộ tiếp công dân phải chấp hành quy định về trang phục và thẻ công chức. Yêu cầu này thể hiện sự nghiêm túc và chính quy của cán bộ nhà nước. Họ có quyền yêu cầu công dân xuất trình giấy tờ cần thiết, đây là cơ sở để bắt đầu quy trình tiếp nhận.
Quan trọng nhất, cán bộ tiếp công dân phải có thái độ đúng mực, tôn trọng công dân, lắng nghe, tiếp nhận đơn hoặc ghi chép đầy đủ, chính xác nội dung trình bày. Kỹ năng lắng nghe và ghi chép trung thực là nền tảng để vụ việc được xử lý đúng hướng. Cán bộ có trách nhiệm giải thích, hướng dẫn cho công dân chấp hành chủ trương, pháp luật, cũng như hướng dẫn đến đúng cơ quan hoặc người có thẩm quyền giải quyết nếu vụ việc không thuộc phạm vi của Sở. Vai trò tư vấn và hướng dẫn này rất cần thiết, giúp công dân đi đúng trình tự, thủ tục.
Sau khi tiếp nhận, cán bộ có nhiệm vụ trực tiếp xử lý hoặc phân loại, chuyển đơn, trình người có thẩm quyền xử lý và thông báo kết quả xử lý cho công dân. Việc thông báo kết quả thể hiện sự minh bạch và trách nhiệm giải trình của cơ quan nhà nước. Đặc biệt, cán bộ tiếp công dân phải giữ bí mật họ tên, địa chỉ, bút tích và những thông tin cá nhân khác của người tố cáo khi người tố cáo yêu cầu. Quy định này nhằm bảo vệ an toàn cho người tố cáo, khuyến khích việc phát hiện và tố giác các hành vi vi phạm.
Để duy trì trật tự, cán bộ tiếp công dân có quyền yêu cầu người vi phạm nội quy chấm dứt hành vi và có thể lập biên bản, yêu cầu cơ quan chức năng xử lý. Trong trường hợp khẩn cấp như có người ốm hoặc bị tai nạn, cán bộ phải báo cáo lãnh đạo và gọi cấp cứu kịp thời, thể hiện sự quan tâm và trách nhiệm đối với sức khỏe công dân.
Các Trường hợp từ chối tiếp và xử lý vi phạm (nếu có):
Nội quy cũng quy định rõ các trường hợp mà cán bộ tiếp công dân có quyền từ chối tiếp, nhằm đảm bảo hiệu quả và sự tôn nghiêm của hoạt động tiếp công dân: Công dân không làm chủ được hành vi do chất kích thích, hoặc người mắc bệnh tâm thần, hạn chế năng lực hành vi dân sự. Công dân khiếu nại, tố cáo về vụ việc đã được giải quyết đúng pháp luật, đã được kiểm tra, rà soát, thông báo bằng văn bản nhưng vẫn cố tình kéo dài. Người có hành vi cản trở, đe dọa, xúc phạm cơ quan, người tiếp công dân, hoặc vi phạm các quy định tại nội quy. Lợi dụng quyền tự do để gây rối, xuyên tạc, nói xấu đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước, hoặc xâm phạm lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.
Trong các trường hợp từ chối tiếp, cán bộ có thể lập biên bản và yêu cầu xử lý theo quy định pháp luật.
Đối với các hành vi vi phạm Nội quy, công dân sẽ bị xử lý tùy theo tính chất, mức độ vi phạm, từ xử lý hành chính đến truy cứu trách nhiệm hình sự. Người gây thiệt hại còn phải bồi thường, bồi hoàn. Điều này thể hiện sự nghiêm minh của pháp luật đối với mọi hành vi cản trở hoặc làm sai lệch hoạt động tiếp công dân.
Hướng tới hoạt động tiếp công dân hiệu quả
Việc ban hành và triển khai Nội quy Tiếp công dân theo Quyết định 96/QĐ-SoXD là minh chứng cho nỗ lực của Sở Xây dựng Đồng Nai trong việc hoàn thiện quy trình tiếp nhận và giải quyết kiến nghị, phản ánh của công dân. Bằng cách quy định rõ ràng quyền, nghĩa vụ của cả công dân và cán bộ tiếp công dân, Nội quy hướng tới việc xây dựng một môi trường làm việc minh bạch, chuyên nghiệp, có kỷ cương và hiệu quả.
Những quy định này, khi được thực hiện nghiêm túc, sẽ góp phần giải quyết kịp thời các vấn đề bức xúc của nhân dân, tăng cường lòng tin của công dân đối với cơ quan nhà nước, và phòng ngừa, ngăn chặn các hành vi tiêu cực có thể phát sinh trong quá trình tiếp xúc. Đồng thời, việc yêu cầu công dân tuân thủ nội quy và chịu trách nhiệm về lời nói, hành động của mình cũng là cách để nâng cao ý thức chấp hành pháp luật trong cộng đồng.
Nội quy mới này là một công cụ quan trọng để Sở Xây dựng tỉnh Đồng Nai thực hiện tốt hơn nhiệm vụ phục vụ nhân dân, góp phần vào công cuộc xây dựng nền hành chính hiện đại, dân chủ và pháp quyền. Sự thành công của Nội quy phụ thuộc vào sự phối hợp và tuân thủ nghiêm túc của cả cơ quan nhà nước và mỗi công dân, tổ chức khi đến làm việc.
(Đính kèm nội dung Quyết định số 96/QĐ-SoXD ngày 01/4/2025 của Sở Xây dựng về việc ban hành Nội quy tiếp công dân tại Sở Xây dựng)