Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Hồng Lĩnh làm việc về tăng tỷ lệ người dân dùng nước sạch (nguồn Báo Đồng Nai)
Những năm qua, tỉnh đã dành ngân sách đầu tư và thu hút đầu tư cho nước sạch, tính đến Quý I/2023, tỷ lệ bình quân dân đô thị sử dụng nước máy tại khu vực đô thị của tỉnh tương đối cao (83,54%), tuy nhiên tỷ lệ sử dụng nước máy nhiều chủ yếu tập trung ở thành phố Biên Hòa, thị trấn Vĩnh An huyện Vĩnh Cửu và thị trấn Gia Ray huyện Xuân Lộc, còn 08/11 địa phương khác khá thấp (dưới khoảng 67%), đặc biệt là thị trấn Long Giao huyện Cẩm Mỹ (8,88%). Trong đó có tình trạng dù tỷ lệ bao phủ mạng lưới đường ống cấp nước khá cao (thị trấn Long Thành 100%, thị trấn Trảng Bom 100%, thị trấn Định Quán 100%, thị trấn Hiệp Phước 80%) nhưng tỷ lệ người dân sử dụng nước máy lại khá thấp.
Giải pháp tăng tỷ lệ người dân sử dụng nước máy đến năm 2025 đã được UBND tỉnh xác định trong Đề án cấp nước sạch tỉnh Đồng Nai giai đoạn 2021-2025 được (gọi tắt là Đề án cấp nước) ban hành kèm Quyết định số 673/QĐ-UBND ngày 18/3/2023 của UBND tỉnh và đang triển khai thực hiện thông qua việc đầu tư xây dựng các công trình cấp nước với mục tiêu tăng tỷ lệ người dân sử dụng nước sạch cho Khu vực đô thị từ 85% trong năm 2021 lên 90% vào năm 2025; Khu vực nông thôn từ 80% trong năm 2021 lên 85% vào năm 2025.
Trạm bơm nước Nhà máy nước của Công ty Cổ phần Cấp nước Đồng Nai tại phường Quyết Thắng, thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai
Để tiếp tục tăng tỷ lệ sử dụng nước máy cho các đô thị còn thấp, Sở Xây dựng đã thường xuyên làm việc với các địa phương và các đơn vị cấp nước để có kế hoạch đầu tư các dự án cấp nước, các công trình đường ống phân phối và thường xuyên đôn đốc các đơn vị cấp nước triển khai thực hiện đảm bảo tiến độ đề ra. Trong đó:
Đối với 09/11 đô thị, gồm: thành phố Biên Hòa; thành phố Long Khánh và các thị trấn: Vĩnh An; Long Thành; Trảng Bom; Gia Ray; Tân Phú; Định Quán; Hiệp Phước do Công ty cổ phần cấp nước Đồng Nai và các công ty trực thuộc, liên kết là đơn vị tổ chức đầu tư và cụ thể hóa các giải pháp đã xác định trong Đề án cấp nước đã xác định kế hoạch đầu tư đến năm 2025. Đối với 02 đô thị còn lại, gồm: thị trấn Dầu Giây, huyện Thống Nhất và thị trấn Long Giao, huyện Cẩm Mỹ do Công ty cổ phần cấp nước Gia Tân thực hiện cấp nước sạch và đã đầu tư cơ bản hoàn thành hệ thống mạng lưới đường ống cấp nước đến 02 đô thị trên, công ty đang vận hành thử nghiệm và dự kiến hoạt động chính thức vào cuối năm Quý 4/2023. Hiện nay UBND tỉnh đang xem xét kiến nghị của Công ty cổ phần cấp nước Gia Tân để sử dụng tạm trạm bơm tăng áp trong khu công nghiệp Long Khánh để cấp nước cho huyện Cẩm Mỹ và những khu vực thiếu nước của thành phố Long Khánh, song song đó công ty phải sớm hoàn thiện hồ sơ đầu tư xây dựng đảm bảo quy định hiện hành. Đối với các khu công nghiệp do các đơn vị cấp nước hiện nay đều đảm bảo phục vụ đầy đủ cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của khu công nghiệp và được phân đều cho các đơn vị cấp nước máy.
Với danh mục, khối lượng các dự án/công trình cấp nước đã có kế hoạch đầu tư đến năm 2025 thì tỷ lệ người dân sử dụng nước máy sẽ được cải thiện đáng kể và dự kiến phấn đấu đến năm 2025 đạt trên 90% người dân sử dụng nước sạch đạt chuẩn.
Nhà máy nước Đại Phước huyện Nhơn Trạch
Khu vực hồ chứa nước Nhà máy nước Đại Phước huyện Nhơn Trạch
Khu vực bể lọc nước Nhà máy nước Đại Phước huyện Nhơn Trạch
Đối với khu vực nông thôn, theo kế hoạch, trong giai đoạn 2021-2025, thực hiện đầu tư xây dựng mới 20 công trình; cải tạo, nâng cấp, thay thế thiết bị xử lý nước cho các công trình cấp nước sạch nông thôn hiện hữu. Tính đến nay, đã và đang triển khai thực hiện đầu tư xây dựng mới 19/20 dự án, với tổng kinh phí khoảng 1.259 tỷ đồng, công suất thiết kế khoảng 89.260 m3/ngày đêm, cấp cho khoảng 502.901 người (136.000 hộ dân). Theo kế hoạch, trong giai đoạn 2021-2025, thực hiện đầu tư xây dựng mới 20 công trình; cải tạo, nâng cấp, thay thế thiết bị xử lý nước cho các công trình cấp nước sạch nông thôn hiện hữu. Tính đến nay, đã và đang triển khai thực hiện đầu tư xây dựng mới 19/20 dự án, với tổng kinh phí khoảng 1.259 tỷ đồng, công suất thiết kế khoảng 89.260 m3/ngày đêm, cấp cho khoảng 502.901 người (136.000 hộ dân)
Năm 2021 - 2022 các đơn vị cấp nước triển khai thực hiện đầu tư đấu nối từ tuyến ống cấp nước đô thị khoảng 430,95 km đường ống, cấp nước cho khoảng 20.612 hộ dân, trong đó: 06 Doanh nghiệp, gồm: Công ty Cổ phần Đầu tư và Thương mại 407, Công ty Cổ phần cấp nước hồ Cầu Mới, Công ty Cổ phần cấp nước Gia Tân, Công ty Cổ phần cấp nước Đồng Nai, Công ty Cổ phần cấp nước Nhơn Trạch, Công ty Cổ phần cấp nước Long Khánh đã triển khai thực hiện đầu tư đấu nối từ tuyến ống cấp nước đô thị khoảng 367,43 km đường ống, tổng kính đầu tư khoảng 429,26 tỷ đồng (Vốn xã hội hóa). UBND các huyện Long Thành, Nhơn Trạch đã triển khai thực hiện đầu tư đấu nối từ tuyến ống cấp nước đô thị khoảng 63,51 km đường ống, tổng kính đầu tư khoảng 52,43 tỷ đồng (Vốn ngân sách nhà nước).
Công trình Trạm cấp nước Nam Cát tiên
Hệ thống lọc nước Công trình Trạm cấp nước Nam Cát tiên
Một số giái pháp chính yếu đã đặt ra như: Chính sách hỗ trợ trong lĩnh vực cấp nước sạch nông thôn (thủ tục nhận hỗ trợ theo Quyết định số 26/2015/QĐ-UBND ngày 04/9/2015 và Quyết định số 35/2021/QĐ-UBND ngày 16/8/2021 của UBND tỉnh Đồng Nai, xem xét xây dựng Nghị quyết quy định hỗ trợ lãi suất vay thương mại đối với các dư án đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn theo quy định tại khoản 1 Điều 8 Nghị định số 57/2018/NĐ-CP ngày 17/4/2018 của Chính phủ); Sớm ban hành Quy chuẩn kỹ thuật địa phương về chất lượng nước sạch sử dụng cho mục đích sinh hoạt trên địa bàn tỉnh Đồng Nai thay thế QCVN 02:2009/BYT; Rà soát lại đơn giá cấp nước của các đơn vị cấp nước nông thôn (hiện đơn giá 10 m3 đầu tiên tại nông thôn cao hơn đô thị khoảng 24%), so sánh giá nước giữa các đơn vị cung cấp nước; Tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong các dự án có sử dụng đất để sớm hoàn thành thủ tục lựa chọn nhà đầu tư, đất đai, xây dựng, do các dự án cấp nước có sử dụng đất nhưng chưa khẳng định hình thức đấu thầu hay áp dụng hình thức khác; tăng cường công tác tuyên truyền lợi ích bảo vệ sức khoẻ của nước máy, vận động bằng nhiều hình thức để thuyết phục người dân đấu nối sử dụng, tìm hiểu nguyên nhân chính dẫn đến người dân không sử dụng nước sạch để có hướng xử lý hoặc kiến nghị UBND tỉnh xử lý, tránh để đầu tư mạng lưới đường ống cấp nước đầy đủ mà người dân không sử dụng; Các địa phương chủ động bố trí nguồn kinh phí để thực hiện công tác nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn trên địa bàn gắn mục tiêu cấp nước sạch cho người dân nông thôn giai đoạn 2021-2025 vào Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới; Nguồn vốn thực hiện các dự án, ngoài phần hỗ trợ từ ngân sách nhà nước theo mức được phê duyệt, cần đa dạng các nguồn và phương thức đầu tư theo nguyên tắc xã hội hóa. Thực hiện hiệu quả việc huy động và thu hút nguồn vốn đầu tư từ các thành phần kinh tế để hình thành và phát triển thị trường nước sạch nông thôn; Đẩy nhanh dự án xa lộ nước Long Thành công suất 600.000 m³/ngày.đêm; Thực hiện rà soát phạm vi vùng cấp nước để đăng ký đầu tư, mở rộng đường ống phân phối nhằm lựa chọn được đơn vị cung cấp dịch vụ cấp nước tốt nhất cho người dân sử dụng với giá phù hợp nhất.
Bí thư Tỉnh ủy đề ra 11 nhiệm vụ giao Ban cán sự Đảng UBND tỉnh, Thường trực các Huyện ủy, Thành ủy, trong đó, phải xây dựng chiến lược cấp nước và gắn với quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, cấp ủy các địa phương phải có kế hoạch, giải pháp tăng tỷ lệ người dân sử dụng nước sạch ít nhất bằng chỉ tiêu nghị quyết của tỉnh là đến năm 2025 có 90% dân số đô thị và 85% dân số nông thôn dùng nước sạch.
Tác giả: NGUYỄN THỊ VĨNH AN