Trong bối cảnh xu hướng toàn cầu hướng đến sử dụng năng lượng sạch và giảm thiểu ô nhiễm môi trường, việc phát triển hạ tầng trạm sạc điện cho xe ô tô là một yếu tố quan trọng. Tỉnh Đồng Nai, một trong những trung tâm kinh tế năng động của Việt Nam, đang tiến hành quy hoạch và triển khai hệ thống trạm sạc điện nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về xe điện và thúc đẩy sự phát triển bền vững.
Theo Thông tư số 09/2024/TT-BGTVT của Bộ Giao thông Vận tải, từ ngày 10 tháng 5 năm 2024, tất cả các trạm dừng nghỉ trên các tuyến đường bộ phải có trạm sạc điện cho xe ô tô. Quy định này yêu cầu các trạm dừng nghỉ hiện có phải hoàn thành việc nâng cấp và bổ sung trạm sạc điện trước ngày 01 tháng 01 năm 2027.
Tỉnh Đồng Nai đã tích cực hợp tác với các doanh nghiệp, đặc biệt là VinFast, để triển khai hệ thống trạm sạc điện. Hiện nay, VinFast đã phủ sóng trạm sạc trên 106 tuyến quốc lộ và nhiều tuyến cao tốc trên khắp 63 tỉnh thành, bao gồm cả Đồng Nai. Mục tiêu của VinFast là hoàn thiện quy hoạch 150.000 cổng sạc trên toàn quốc.
Trạm sạc của VinFast tại một trung tâm thương mại đã được lắp đặt
Ngày 22/7/2022, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 876/QĐ-TTg Phê duyệt Chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí các-bon và khí mê-tan của ngành giao thông vận tải, trong đó xác định: Chuyển đổi năng lượng xanh là nhiệm vụ cơ bản và quan trọng nhất trong quá trình thực hiện mục tiêu tăng trưởng xanh cũng như thực hiện các cam kết của Việt Nam tại Hội nghị lần thứ 26 các Bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP26); Huy động tối đa mọi nguồn lực để thực hiện chuyển đổi năng lượng xanh của ngành giao thông vận tải. Khẩn trương bổ sung, sửa đổi thể chế, chính sách để tạo môi trường thuận lợi cho tiếp nhận các dòng vốn đầu tư, công nghệ tiên tiến; tạo động lực để huy động sự tham gia của toàn xã hội cũng như thu hút đầu tư nước ngoài vào quá trình thực hiện chuyển đổi năng lượng xanh của ngành giao thông vận tải. Đồng thời, xác định mục tiêu giai đoạn 2022 – 2030: thúc đẩy sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu và chuyển đổi sử dụng các loại phương tiện giao thông cơ giới đường bộ sử dụng điện; Phát triển hạ tầng sạc điện đáp ứng nhu cầu của người dân, doanh nghiệp. Giai đoạn 2031 – 2050: Từng bước hạn chế tiến tới dừng sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu xe ô tô, xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch; 100% phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, xe máy thi công tham gia giao thông chuyển đổi sang sử dụng điện, năng lượng xanh; Hoàn thiện hạ tầng sạc điện, cung cấp năng lượng xanh trên phạm vi toàn quốc đáp ứng nhu cầu của người dân, doanh nghiệp.
Cận cảnh một trụ sạc điện của VinFast đặt tại huyện Xuân Lộc, Đồng Nai
Ngày 23/3/2023, Bộ Giao thông Vận tải có Văn bản số 2815/BGTVTKHCN&MT về việc triển khai thực hiện đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) của Việt Nam cập nhật năm 2022 trong Giao thông Vận tải, trong đó có đề cập đến 02 nội dung: (1) Bộ Công Thương chỉ đạo thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp sản xuất xe ô tô điện, xe mô tô điện, xe gắn máy điện và phát triển hệ thống sạc điện để góp phần thực hiện biện pháp E24, E25 và E26. (2) Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chỉ đạo phát triển hệ thống giao thông công cộng tại các đô thị từ loại I trở lên, sử dụng xe buýt điện và thúc đẩy người dân, doanh nghiệp trên địa bàn quản lý sử dụng xe ô tô điện, xe mô tô điện, xe gắn máy điện để thực hiện các biện pháp E18, E24, E25 và E26.
Theo đó, UBND tỉnh Đồng Nai đã chỉ đạo và giao Sở Công Thương chủ trì, phối hợp với các Sở, Ban ngành, địa phương cùng các đơn vị có liên quan rà soát các quy định pháp lý liên quan, thống nhất ý kiến, tham mưu đề xuất trình UBND tỉnh chỉ đạo thực hiện thúc đẩy người dân, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh sử dụng xe ô tô điện, xe mô tô điện, xe gắn máy điện để thực hiện các biện pháp E24, E25 theo quy định. Việc phát triển để toàn bộ phương tiện giao thông cơ giới đường bộ tham gia giao thông chuyển đổi sang sử dụng điện, năng lượng xanh là xu thế tất yếu, quá trình chuyển đổi này gắn liền với hạ tầng trạm sạc, do đó việc thúc đẩy phát triển hạ tầng trạm sạc là yếu tố không thể tách rời và đã được xác định tại Quyết định số 876/QĐ- TTg. Nhu cầu đầu tư, xây dựng phát triển mạng lưới trạm sạc tại Đồng Nai đang rất cao và đây cũng là vấn đề gặp khó khăn khi triển khai trong thời gian qua.
Gần nhất vào ngày 10/5/2024 vừa qua, tại buổi làm việc với tỉnh Đồng Nai, Đoàn công tác Trung ương cũng đã trả lời kiến nghị: hiện các khó khăn liên quan đến Bộ Xây dựng đã được tháo gỡ, tuy nhiên để đủ điều kiện cho địa phương cấp giấy phép xây dựng các trạm sạc cần thiết địa phương phải có quy hoạch hạ tầng hệ thống trạm sạc điện và Bộ Công thương, Bộ Khoa học Công nghệ hoàn thiện các tiêu chuẩn, quy chuẩn chuyên ngành điện liên quan đến trạm sạc. Hiện nay, Quy hoạch tỉnh Đồng Nai đã được hoàn thiện trong đó có Phương án phát triển mạng lưới cấp điện tỉnh Đồng Nai đến 2030 tầm nhìn đến 2050.
Do đó, bên cạnh Phương án phát triển mạng lưới cấp điện tỉnh Đồng Nai cần được lên kế hoạch phù hợp với nhu cầu sạc xe điện để đảm bảo đủ công suất, số lượng trạm sạc để tránh gây áp lực lớn lên hệ thống điện và cần phải có quy hoạch hạ tầng hệ thống trạm sạc điện mới có cơ sở đáp ứng như cầu thực tế hiện nay đang vướng mắc về đầu tư xây dựng, cấp giấy phép xây dựng, phát triển hệ thống trạm sạc theo mục tiêu Quyết định số 876/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ đã đề ra.
Về vấn đề này, ngày 16/5/2024 Sở Xây dựng đã kiến nghị UBND tỉnh xem xét giao Sở Công thương chủ trì rà soát, nghiên cứu tham mưu việc lập quy hoạch hạ tầng hệ thống trạm sạc điện trên địa bàn tỉnh Đồng Nai làm cơ sở đầu tư xây dựng hệ thống trạm sạc điện phục vụ và phát triển việc chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí các-bon và khí mê-tan, đẩy mạnh việc sử dụng xe điện trong thời gian tới trên địa bàn tỉnh.
Việc quy hoạch và phát triển hạ tầng trạm sạc điện tại Đồng Nai không chỉ đáp ứng nhu cầu sử dụng xe điện hiện tại mà còn hướng tới tương lai, hỗ trợ mục tiêu phát triển bền vững và giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Điều này cũng giúp nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân và tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực công nghệ xanh và sạch.
Quy hoạch hạ tầng hệ thống trạm sạc điện tại Đồng Nai là một bước tiến quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của xe điện tại Việt Nam. Với sự đầu tư mạnh mẽ từ VinFast và các cơ sở hạ tầng hiện đại, Đồng Nai đang dần trở thành một điểm sáng trong bản đồ giao thông xanh của cả nước.